Các em học sinh thân mến! Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng từng trải qua những giờ học Ngữ văn đầy cảm xúc. Có khi ta say sưa với những vần thơ lãng mạn, bay bổng; lúc lại bồi hồi xúc động trước những câu chuyện đầy tính nhân văn. Tuy nhiên, bên cạnh những giá trị to lớn mà môn học mang lại, chúng ta không thể phủ nhận giảng dạy Ngữ văn hiện nay đang phải đối mặt với không ít thách thức. Vậy, đâu là những khó khăn đó? Và làm thế nào để giúp việc dạy và học Ngữ văn trở nên hiệu quả hơn? Hôm nay, cô và các em cùng nhau tìm hiểu nhé!
Sự Thay Đổi Nhanh Chóng Của Xã Hội Và Thói Quen Tiếp Nhận Văn Học Của Học Sinh
Thử tưởng tượng xem, nếu ngày xưa, ông cha ta tìm thấy niềm vui trong những câu chuyện cổ tích, những áng văn chương được lưu truyền qua nhiều thế hệ, thì ngày nay, học sinh của chúng ta lại bị cuốn hút bởi thế giới internet đầy màu sắc với vô vàn thông tin và hình thức giải trí hấp dẫn.
- Sự bùng nổ của công nghệ thông tin, mạng xã hội và các thiết bị thông minh đã khiến thói quen tiếp nhận thông tin của học sinh thay đổi. Các em quen với việc tiếp xúc với những thông tin ngắn gọn, súc tích, mang tính giải trí cao. Trong khi đó, văn học thường đòi hỏi sự kiên nhẫn, khả năng tư duy, phân tích và cảm thụ ngôn ngữ ở bề sâu.
- Nhịp sống hiện đại cũng khiến nhiều em ít có thời gian dành cho việc đọc sách, tìm hiểu văn học. Điều này dẫn đến việc các em thiếu đi vốn sống, vốn từ, khó có thể cảm nhận hết vẻ đẹp của tác phẩm văn học.
Vậy, làm sao để văn chương có thể “cạnh tranh” với những thú vui công nghệ đầy hấp dẫn kia? Câu hỏi này đang là bài toán khó đặt ra cho cả thầy cô và các em học sinh.
Những Hạn Chế Trong Phương Pháp Dạy Và Học
Bên cạnh những yếu tố khách quan từ phía xã hội và học sinh, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế trong phương pháp dạy và học Ngữ văn hiện nay.
- Phương pháp dạy học còn nặng về lý thuyết, thiếu tính thực tiễn. Nhiều tiết học vẫn diễn ra theo lối truyền thụ một chiều, giáo viên đọc – giảng, học sinh nghe – chép. Điều này khiến giờ học trở nên khô khan, thiếu sức sống, học sinh không thấy hứng thú, tiếp thu bài thụ động.
- Chưa chú trọng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Học sinh chưa được khuyến khích bày tỏ quan điểm cá nhân, tự do sáng tạo trong cảm nhận văn học. Việc học thuộc lòng, rập khuôn theo khuôn mẫu có sẵn khiến học sinh cảm thấy nhàm chán và gò bó.
- Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập chưa thực sự hiệu quả, chưa đánh giá đúng năng lực của học sinh. Việc quá tập trung vào điểm số khiến học sinh chịu áp lực, học tủ, học vẹt, thiếu đi niềm đam mê thực sự với môn học.
Giải Pháp Nào Cho Những Thách Thức Trong Giảng Dạy Ngữ Văn?
Vậy, để “cứu cánh” cho những giờ học Ngữ văn thêm phần sinh động, chúng ta cần làm gì?
- Đổi mới phương pháp dạy học: Giáo viên cần chủ động áp dụng những phương pháp dạy học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm. Thay vì áp đặt kiến thức, hãy khơi gợi niềm yêu thích văn học cho học sinh.
- Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy: Tận dụng những lợi thế của công nghệ để tạo ra những bài giảng trực quan, sinh động, thu hút học sinh. Ví dụ, giáo viên có thể sử dụng các phần mềm trình chiếu, video, hình ảnh,… để minh họa cho bài giảng, giúp học sinh dễ dàng hình dung và ghi nhớ kiến thức hơn.
- Kết nối Ngữ văn với đời sống: Giúp học sinh nhận thấy những giá trị thiết thực mà môn Ngữ văn mang lại. Đó có thể là những bài học về đạo đức, lối sống, cách ứng xử,…
- Thay đổi cách thức kiểm tra đánh giá: Đánh giá năng lực học sinh một cách toàn diện, chú trọng vào việc phát triển năng lực tư duy, sáng tạo, khả năng cảm thụ và phân tích tác phẩm văn học của học sinh.
Kết Luận
Giảng dạy Ngữ văn chưa bao giờ là điều dễ dàng, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay, khi mà chúng ta đang phải đối mặt với rất nhiều những thách thức. Tuy nhiên, cô tin rằng, với sự nỗ lực của cả thầy và trò, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua những khó khăn đó, để mỗi giờ học Ngữ văn đều là những giờ học bổ ích và lý thú!
Các em có đồng ý với cô không? Hãy cùng chia sẻ những suy nghĩ của mình về vấn đề này nhé!