Cách Viết Đúng Cấu Trúc Một Bài Văn

“Văn chương là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng”. Câu nói ấy của nhà văn Nam Cao đã khẳng định sức mạnh, vai trò to lớn của văn chương đối với đời sống con người. Bởi lẽ, văn chương chính là tấm gương phản chiếu hiện thực, giúp chúng ta thấu hiểu cuộc sống một cách sâu sắc hơn. Để từ đó, mỗi người có thể tự rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm quý báu. Nắm vững cách viết đúng cấu trúc một bài văn là bước đệm vững chắc cho hành trình chinh phục bộ môn Ngữ Văn đầy thú vị này. Vậy, cấu trúc một bài văn gồm những phần nào? Làm sao để viết đúng cấu trúc bài văn? Tất cả sẽ được thầy cô giải đáp chi tiết ngay trong bài viết dưới đây.

1. Cấu trúc một bài văn gồm những phần nào?

Dù là học sinh tiểu học, học sinh trung học cơ sở hay học sinh trung học phổ thông thì khi viết một bài văn, các em đều phải tuân thủ theo một cấu trúc bài văn thống nhất với ba phần chính: Mở bài, Thân bài và Kết bài. Trong đó:

  • Mở bài: Là phần đầu tiên của bài văn, có nhiệm vụ giới thiệu khái quát về vấn đề sẽ được trình bày trong bài viết.

  • Thân bài: Là phần quan trọng nhất, là phần triển khai chi tiết chủ đề của bài văn. Phần thân bài thường bao gồm nhiều đoạn văn, mỗi đoạn văn sẽ tập trung phân tích, chứng minh cho một khía cạnh, một luận điểm cụ thể.

  • Kết bài: Là phần cuối cùng của bài văn, có nhiệm vụ tổng kết, khẳng định lại vấn đề đã được trình bày trong bài viết.

Bên cạnh đó, tùy vào yêu cầu cụ thể của mỗi dạng bài, mỗi đề bài mà chúng ta có thể thêm phần Thêm bài sau phần Kết bài. Đây là phần trình bày những suy nghĩ, những vấn đề mở rộng, nhằm tạo tính thuyết phục cao hơn cho bài viết.

2. Hướng dẫn cách viết đúng cấu trúc một bài văn

Để hiểu rõ hơn về cách viết đúng cấu trúc một bài văn, thầy cô sẽ hướng dẫn chi tiết cách viết từng phần trong bài văn như sau:

2.1. Cách viết mở bài

Cách viết mở bài sẽ phụ thuộc vào yêu cầu của mỗi dạng bài cụ thể. Dưới đây là một số cách viết mở bài phổ biến nhất mà các em có thể tham khảo:

  • Mở bài trực tiếp: Đi thẳng vào vấn đề, khái niệm, chủ đề chính mà bài văn muốn đề cập đến. Ví dụ, với đề bài “Nghị luận về một hiện tượng đời sống”, các em có thể viết mở bài trực tiếp như sau:

“Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, …(nêu hiện tượng cần nghị luận)… đang trở thành một vấn nạn nhức nhối, thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Vậy, đâu là nguyên nhân dẫn đến thực trạng này?”

  • Mở bài gián tiếp: Sử dụng các hình ảnh, câu chuyện, so sánh, liên tưởng… để dẫn dắt người đọc đến với vấn đề chính của bài văn một cách tự nhiên, uyển chuyển. Ví dụ, khi phân tích bài thơ “Viếng lăng Bác” của nhà thơ Viễn Phương, các em có thể viết mở bài gián tiếp như sau:

“Nhà thơ Chế Lan Viên từng tâm niệm:

“Muốn đi xa, hãy đi cùng đồng đội
Muốn đi nhanh, hãy đi một mình
Muốn bất tử, hãy đi cùng tổ quốc.”

Quả thực, tình yêu Tổ quốc luôn là một nguồn cảm hứng bất tận trong văn học. Nối tiếp dòng chảy ấy, nhà thơ Viễn Phương đã sáng tác nên bài thơ “Viếng lăng Bác” đầy xúc động. Bài thơ là tiếng lòng thành kính, tha thiết của tác giả nói riêng và của đồng bào miền Nam nói chung trong lần đầu tiên được ra thăm lăng Bác.”

  • Mở bài bằng câu hỏi tu từ: Đặt ra một hoặc nhiều câu hỏi tu từ nhằm khơi gợi sự tò mò, kích thích trí tò mò cho người đọc ngay từ những dòng đầu tiên.

2.2. Cách viết thân bài

Sau khi đã hoàn thành phần Mở bài, các em sẽ bước vào phần quan trọng nhất, đó là phần Thân bài. Vậy, làm thế nào để viết phần Thân bài hay, đủ ý?

Theo kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy bộ môn Ngữ Văn của thầy cô, để viết phần Thân bài hay, trước hết, các em cần phải xác định rõ chủ đề, vấn đề mà bài văn muốn truyền tải là gì. Tiếp theo, các em sẽ tiến hành triển khai vấn đề thành các luận điểm, các khía cạnh khác nhau. Mỗi một luận điểm ấy sẽ được phân tích, chứng minh cụ thể trong từng đoạn văn.

Lưu ý: Giữa các đoạn văn cần có sự liên kết, mạch lạc với nhau.

2.3. Cách viết kết bài

Kết bài là phần cuối cùng của bài văn, có nhiệm vụ tóm tắt lại nội dung chính đã trình bày trong phần Thân bài. Đồng thời, đưa ra những cảm nhận, suy nghĩ, đánh giá, liên hệ bản thân của người viết.

Cách viết kết bài cũng rất đa dạng. Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là hai cách viết kết bài sau đây:

  • Kết bài theo kiểu khẳng định, tóm tắt: Khẳng định lại vấn đề, nội dung chính đã được phân tích, chứng minh trong phần Thân bài.

  • Kết bài mở rộng: Đưa ra những vấn đề có liên quan hoặc mở rộng hơn so với nội dung chính của bài văn. Nhằm mục đích để lại những dư âm, những suy nghĩ sâu sắc trong lòng người đọc.

3. Một số lưu ý khi viết bài văn

Khi viết bài văn, các em cần lưu ý một số vấn đề sau:

  • Xác định đúng trọng tâm vấn đề: Trước khi bắt tay vào viết bài, các em cần phải đọc kỹ đề bài, xác định xem đề bài yêu cầu gì? Dạng bài là gì?… Từ đó, mới có thể tìm ra được cách viết đúng cấu trúc một bài văn cũng như cách triển khai nội dung sao cho phù hợp.

  • Sử dụng từ ngữ chính xác, giàu hình ảnh: Ngôn ngữ chính là yếu tố quan trọng nhất góp phần tạo nên sự thành công cho một bài văn. Vì vậy, khi viết bài, các em cần phải lựa chọn những từ ngữ chính xác, trong sáng, dễ hiểu và giàu hình ảnh. Tránh sử dụng những từ ngữ quá khó hiểu hoặc gây hiểu nhầm cho người đọc.

  • Trình bày sạch đẹp, rõ ràng, dễ đọc, dễ hiểu: Một bài văn hay không chỉ được đánh giá dựa trên nội dung mà hình thức trình bày cũng là một yếu tố quan trọng không kém.

Trên đây là những chia sẻ chi tiết nhất về cách viết đúng cấu trúc một bài văn mà thầy cô muốn gửi đến các em. Hy vọng rằng, những kiến thức bổ ích này sẽ giúp các em tự tin hơn khi làm bài và đạt được kết quả cao trong các bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ Văn sắp tới.

Nếu các em còn bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, hãy để lại comment ngay bên dưới bài viết này nhé. Thầy cô sẽ hỗ trợ giải đáp sớm nhất!

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *